De Gemeenteraad heeft op dinsdag 1 november de begroting voor 2012 behandeld. Een begroting die vooral in het teken stond van de vele bezuinigingen. Hieronder volgen de Algemene Beschouwingen van Groenlinks n.a.v. de Begroting 2012.
Inleiding
Bij de behandeling van de programmabegroting 2011 werd met een enorme bezuiniging van meer dan € 1,8 miljoen een sluitende begroting gepresenteerd. Het sein werd op groen gegeven voor 2011 en 2012. Nu, een jaar later heeft de werkelijkheid ons al weer ingehaald. Extra bezuinigingen zijn noodzakelijk om een sluitende begroting voor 2012 te kunnen presenteren. Voor de komende jaren is het perspectief nog slechter. Het minderheidskabinet van CDA en VVD laat de gemeenten en de gewone mensen opdraaien voor de crisis die de banken hebben veroorzaakt. Met de wet werken naar vermogen die volgend jaar ingevoerd gaat worden, verlaagt het kabinet het sociaal minimum met € 2000,- per jaar en stuurt zo meer dan een half miljoen mensen met een uitkering de armoede in. Het is maar één voorbeeld van het desastreuze beleid van dit kabinet gesteund door de PVV. De kortingen op de WSW en de lagere algemene uitkering uit het gemeentefonds stellen onze gemeente opnieuw voor grote problemen om de begroting sluitend te krijgen. De sluiting van zwembad Atlantis is daarvan het trieste voorbeeld. Naast het verlies van een belangrijke voorziening betekent het ook een gevoelig verlies als economische activiteit in onze gemeente. 14 mensen verliezen buiten hun schuld hun baan. Zij hebben zich de afgelopen jaren ingezet voor hun zwembad. Voor hen is nu van levensbelang het vinden van een nieuwe baan. GroenLinks vindt dat zij daarom moeten kunnen rekenen op voldoende ondersteuning om een nieuwe baan te vinden. Gelukkig zijn er ook positieve ontwikkelingen te melden. Het besluit van de supermarktketen Poiesz om in Nieuwe Pekela C1000 over te nemen en een nieuwe supermarkt te bouwen is een geweldige opsteker. Het betekent een definitieve doorbraak in het jarenlange gesoebat en is bepalend voor de leefbaarheid in Nieuwe Pekela. GroenLinks is van mening dat we de komende jaren veel meer gebruik zullen moeten maken van de mogelijkheden die er zijn om samen met de bevolking oplossingen te zoeken voor de problemen die op ons afkomen. Dan zal blijken dat niet alles kommer en kwel is, maar er kansen zijn voor een veilig, sociaal en duurzaam Pekela .
Op een aantal punten zal ik in deze beschouwing verder ingaan.
Bestuur en organisatie
Bij de voorjaarsnota heeft GroenLinks het College gevraagd om met een visiestuk te komen hoe om te gaan met de bezuinigingen in de komende jaren. Veel voorzieningen staan onder druk. Het gaat om de vraag wat willen we overeind houden en hoe. Wat is de rol van de bevolking en verenigingen. Wat kan samenwerking met omliggende gemeenten betekenen. Wij vragen het College wanneer de raad dit visiestuk tegemoet kan zien.
Veiligheid
Burgernet is het levende bewijs dat met inbreng van de inwoners van onze gemeente de veiligheid vergroot kan worden. Met een minimale financiële inspanning van de gemeente kan een maximale bijdrage worden geleverd aan de veiligheid van onze inwoners. Zij kunnen daarbij zelf een positieve rol spelen. Kan het college aangeven hoeveel deelnemers Burgernet op dit moment heeft en op welk aantal men in 2012 uit wil komen?
Buurtbemiddeling is een andere vorm, waarbij vrijwilligers opgeleid worden om te bemiddelen bij conflicten en overlast in de buurt. Wordt er al gewerkt aan de buurtbemiddeling en hoe?
Verkeer en vervoer
Het toepassen van energiezuinige lampen en het overschakelen op dag/nachtritme bij de openbare verlichting is een goed voorbeeld hoe milieumaatregelen bijdragen aan de bezuinigingsopdracht. GroenLinks is van mening door dit op meerdere terreinen consequent toe te passen, dat daarmee een substantiële bijdrage kan worden geleverd.
De fractie van GroenLinks heeft eerder gepleit voor het aanbrengen van een betere bewegwijzering in Bronsveen richting Blijham en het verbeteren van de verkeersveiligheid met name voor fietsers bij de kruising Wedderweg / Torenlaan door het wijzigen van de verkeersdrempel.
Wanneer worden deze maatregelen aangepakt?
Educatie
GroenLinks is uitermate tevreden over het feit dat het College de voortzetting van het project ‘Spraakmakend’ voor de komende jaren heeft veilig gesteld. Met de wet OKE wordt de doorgaande lijn tussen peuterspeelzalen en basisonderwijs is vastgelegd. Op alle peuterspeelzalen wordt een derde dagdeel aangeboden en 32 VVE plaatsen met 4 dagdelen. Daarmee wordt structureel invulling gegeven aan het terugdringen van onderwijsachterstanden. Heeft de motie van de 2e kamer om de 100 miljoen voor onderwijsachterstanden alleen te bestemmen voor de 37 grootste gemeenten ook gevolgen voor het nu door de gemeente ingezette beleid?
Sport , Cultuur en Recreatie
De fractie van GroenLinks maakt zich grote zorgen over de toekomst van de sport en cultuur in onze gemeente. Naast het verdwijnen van het muziekonderwijs uit onze gemeente en het sluiten van het zwembad Atlantis, staat de uitvoering van de bezuiniging op het bibliotheekwerk voor de deur. De exploitatie van de dorpshuizen is mede afhankelijk van deze activiteiten. Zoals voorspeld krijgen sportverenigingen nu ook te maken met een vermindering van de subsidie.
In de voorjaarsnota heeft GroenLinks het College gevraagd met voorstellen te komen om een duurzame exploitatie van dorpshuizen en sportvoorzieningen mogelijk te maken door inzet van energiebesparing en schone energie. Het dorpshuis de Riggel in Boven Pekela heeft het goede voorbeeld gegeven door met behulp van fondsen en subsidies ledverlichting aan te schaffen waardoor hun energielasten omlaag gebracht worden.
GroenLinks vraagt het College om in overleg te gaan met de beide dorpshuizen in Nieuwe en Oude Pekela en de Sportverenigingen die te maken krijgen met korting op hun subsidies, om waar mogelijk gezamenlijk subsidies en fondsen aan te boren voor het energiezuinig maken van hun accommodaties
Sociale voorzieningen en sociaal beleid
Onlangs werden wij geconfronteerd met een brandbrief van de Stichting Neon, dat het project van hangplek naar woonplek , door het stoppen van de subsidie mogelijk zou moeten stoppen GroenLinks vindt het heel belangrijk dat deze voorziening in onze gemeente blijft, die juist bedoeld is voor de jongeren die ondersteuning het meest nodig hebben. Blijft de gemeente deze voorziening mede financieren en geldt dit ook voor de komende 3 jaar?
GroenLinks is zeer ingenomen met de invulling van het voormalige schoolgebouw aan de H.Hinderstraat als activeringscentrum voor werklozen door Synergon, met daaraan gekoppeld een zgn. tweede kans winkel. Ook hier blijkt weer dat door samenwerking met verschillende organisaties een prima invulling kan worden gegeven aan dit gebouw. Kan in de nieuwe situatie de buurtvereniging EMS gebruik blijven maken van het schoolgebouw voor hun activiteiten?
Het lijkt erop of de slogan ‘de jeugd heeft de toekomst’ in Nieuwe Pekela uitgelegd wordt als ‘de jeugd geeft overlast’. En dat daarmee elke discussie over een eigen plek voor met name de jeugd tot 16 jaar dreigt te worden geblokkeerd. Maar ook zij horen bij de samenleving. Als blijkt dat deze groep wel naar dorpshuis de Kiepe wil en er ruimte is, dan kunnen we de jeugd niet in de kou laten staan, maar zal in overleg met de Kiepe een oplossing moeten worden gezocht. Graag wil GroenLinks daarover het standpunt van het College horen
Gezondheid en Milieu
Bij het onderdeel verkeer en vervoer hebben wij al gewezen op de voordelen van energiezuinige verlichting bij de openbare verlichting. Het gaat daarbij niet alleen om financiële voordelen, maar ook om het halen de klimaatdoelstellingen en het verlagen van de CO2 uitstoot. Daarvoor moet er nog heel veel gebeuren.
In dat verband vragen wij het College hoe het staat met de uitvoering van de motie Pekela energieneutraal, waarbij door gebruik van schone energie en isolatiemaatregelen, Pekela kan voldoen aan de klimaatdoelstellingen.
Ruimtelijke ordening en Volkshuisvesting
In het kader van de bevolkings krimp zijn er gemeenten in Oost-Groningen die, om verloedering te voorkomen, meedoen met het project om verwaarloosde panden op te kopen en te slopen. Is deze problematiek ook in onze gemeente aan de orde en is het college van plan zich bij het initiatief aan te sluiten?
Het college stelt voor om wijzigingen in de bouwplannen voor de herstructurering aan te brengen i.v.m. de veranderde marktsituatie in de koop en huursector. GroenLinks stelt voor om de nieuwe bouwplannen gevarieerder en dus aantrekkelijker te maken. Dat kan o.a. door een deel van de geplande woningen energieneutraal te maken en daarvoor in overleg te gaan met o.a. Acantus en Oosterlengte. Hoe denkt het College over het energieneutraal bouwen in Pekela
Algemene dekkingsmiddelen en onvoorzien
Met de verlaging van de algemene uitkering uit het gemeentefonds wordt de gemeente ernstig beperkt in haar mogelijkheden om investeringen te doen en de begroting sluitend te krijgen. Dat kan niet opgevangen worden door de OZB en hondenbelasting onbeperkt te verhogen. De gemeente is daarin beperkt. Dat neemt niet weg dat het vrij aanwendbare bedrag wel verhoogd kan worden binnen bepaalde marges. GroenLinks is er voorstander van om ruimte binnen de begroting te creëren, door een grotere verhoging van de OZB te compenseren met een lagere rioolbelasting. Dat betekent wel dat de investeringen in de riolering daaraan aangepast worden om kostendekkendheid te waarborgen.
GroenLinks vraagt het College om de mogelijkheden daartoe voor 2012 en de komende jaren tot 2016 verder te onderzoeken.
Veel zal de komende jaren afhangen van de mogelijkheden die wij kunnen vinden om op een creatieve manier de begroting sluitend te krijgen. Laten we daarbij de ideeën en inbreng van de medewerkers van de gemeente en de Compagnjie en de vele organisaties in onze gemeente maximaal betrekken.
Coen Oosterveld