Het akkoord over de begroting voor 2013 breekt radicaal met de schandalige bezuinigingen die VVD, CDA en PVV hebben doorgevoerd in de afgelopen anderhalf jaar.
GroenLinks, D66 en ChristenUnie hebben, na het klappen van het Catshuisoverleg, in de dagen daarna keihard onderhandeld om de begroting voor 2013 socialer en groener te maken. Wat Rutte in 7 weken niet lukte werd in de kamer in 2 dagen beslist.
Het resultaat mag er zijn: De a-sociale bezuinigingen van Rutte, Verhagen en Wilders zijn voor maar liefst 1 miljard euro teruggedraaid.
De gehate huishoudinkomentoets (54 mln) en de bezuiniging van 100 miljoen euro op de sociale werkvoorziening zijn van tafel. Voor de mensen in de bijstand, en de sociale werkplaatsen is dit een groot succes. De gemeente Pekela krijgt nu meer lucht om de begroting sluitend te krijgen. Door het afblazen van de bezuiniging op het passend onderwijs (110 mln) wordt een aanslag op de meest kwetsbare kinderen voorkomen. De massale protesten in het onderwijs tegen deze bezuiniging worden daarmee omgezet in een klinkende overwinning. De verhoging van de griffierechten (240 mln) gaan niet door. De korting op de Persoonsgebonden budgetten (150 mln) , openbaar vervoer (100 mln), eigen bijdragen GGZ (40 mln), preventieve /palliatieve zorg (100 mln) worden teruggedraaid. Het bijwonen van concerten wordt weer voor veel mensen betaalbaar door het terugdraaien van het hoge BTW tarief op de podiumkunsten (48 mln). De aanslag op natuur wordt met 200 miljoen teruggedraaid en de bijdrage van Nederland voor de allerarmsten in de wereld blijft gehandhaafd op 0,7% van het BNP.
Dit geeft mogelijkheden Nederland socialer en groener te maken.
GroenLinks is het tegelijkertijd gelukt een begin te maken met het vergroenen van het belastingstelsel door o.a. een kolenbelasting op vervuilende kolencentrales. De grootste vervuilers worden zwaarder belast, zoals op rode diesel, wat ook natuurwinst oplevert.
Er is ook 200 miljoen euro extra vrijgemaakt voor stimulering in verduurzaming van de economie, onder andere voor meer woningisolatie en duurzaam bouwen. Onderzocht wordt om de aanschaf van zonnepanelen onder het lage BTW tarief te brengen.
Er zitten ook een aantal pijnlijke maatregelen in het akkoord waar GroenLinks voor heeft moeten tekenen. Jolande Sap verwoordde dit tijdens het debat in de 2e kamer als volgt:
“Het terugdringen van deze kille bezuinigingen is een goede eerste stap. Maar in de onderhandeling hebben we ook moeten incasseren. We hebben ingestemd met een bevriezing van de salarissen in de publieke sector, maar wel op een sociale manier. Namenlijk met uitzondering van de zorg, de uitkeringen en een compensatie voor de leraren. En ja, dat doet ons pijn, want we wilden voor onderwijs ook een uitzondering maken. We realiseren ons dat het veel vraagt. We hadden graag gezien dat het bedrijfsleven ook zijn eerlijke aandeel had betaald. Er komt een integrale doorrekening van het Centraal Planbureau. Wij willen zien wat de exacte gevolgen zijn van dit pakket voor de koopkracht van al die mensen die het nu eigenlijk al te krap hebben. Mensen die de maand moeten zien rond te komen met een minimuminkomen maken zich nu grote zorgen voor hun toekomst. Wij hebben 1,5 miljard veiliggesteld om voor deze mensen de lasten te kunnen verlichten. Daar valt niet aan te tornen”.
Bovendien is in het akkoord afgesproken dat er voor de hoogste inkomens een crisistarief komt, waarvan een half miljard gaat naar de laagste inkomens.
De pensioengerechtigde leeftijd wordt verhoogd. Een eerste stap zal al in 2013 worden gezet, door de AOW-leeftijd in stappen verder te verhogen. Dit leidt ertoe dat uiterlijk in 2019 de pensioengerechtigde leeftijd van 66 jaar wordt bereikt inplaats van 2020 zoals eerder was afgesproken. En uiterlijk in 2024 een leeftijd van 67 jaar. Daarbij zal een overgangsregeling de omvang van de inkomensgevolgen beperken voor mensen die weinig mogelijkheden hebben om het verlies te compenseren.
Er is dus in die twee dagen enorm veel bereikt. Voor GroenLinks is dat een eerste stap naar een groener en socialer Nederland.
De verkiezingscampagne moet leiden tot een sterker GroenLinks en de weg openen naar een progressieve coalitie na de verkiezingen van 12 september