Ik viel bijna van mijn stoel van schrik. Want een jaar of vier, vijf geleden was dat percentage landelijk 9% en voor de Veenkoloniën 12%. De wethouder bracht dus heel slecht nieuws. Stelt u zich voor: we hebben het over één op de vijf mensen die u op straat of in de winkels tegenkomt. In totaal zijn dat er twee en een half duizend, alleen in onze kleine gemeente.

Vooral in de Randstad is er veel onderzoek gedaan naar dit probleem. Wie verslagen leest herkent meteen dat het in Oost-Groningen precies hetzelfde is. Laaggeletterdheid houdt mensen in armoede, verhoogt het risico op hoge schulden en maakt het moeilijker weer uit die schulden te komen. Het heeft bovendien een slechte invloed op de gezondheid van mensen, met daarbij een lagere levensverwachting. En natuurlijk zijn laaggeletterden vaker werkloos. Het Kohnstamm Instituut, deel van de Universiteit van Amsterdam, stelt dan ook: 

"De aanpak van laaggeletterdheid vergt daarom een lange adem en een structurele inzet."

Een landelijk probleem eist een landelijke aanpak. Toch kan ook Pekela belangrijke bijdragen leveren. De bibliotheek in Oude Pekela heeft voorleesdagen voor schoolkinderen. In De Kiepe en misschien De Riggel zou dat ook kunnen. Het Taalhuis heeft zwaar te lijden gehad onder de lockdowns. Sinds begin van het jaar is de organisatie weer opgebouwd. Iedereen kan daar binnenlopen en hulp krijgen met lezen, schrijven, spreekvaardigheid en rekenen. Vorig jaar startte De Badde, ook in De Binding, een veelbelovend project: huiswerkbegeleiding voor jongeren met leermoeilijkheden. Helaas heeft de uitstekende jongerenwerker een andere baan gevonden. Sindsdien ligt het project plat. Dat is een groot verlies. In dit verband noem ik ook de bibliotheek te Nieuwe Pekela - niet de officiële, die is gesloten.

Vrijwilligers hebben met groot succes een boekenuitleenpunt geopend in de Gereformeerde Kerk. De gemeente kan daar heel goed een kleine bijdrage aan leveren; men zou daar enorm mee geholpen zijn. Na de verkiezingen moet de gemeente investeren in bestrijding van laaggeletterdheid. Ja, dat kost geld. Goed besteed geld. Want maar heel weinig investeringen betalen zich uiteindelijk zo goed terug als onderwijs. Iedereen profiteert: de Pekelders, de gemeente en indirect ook de rijksoverheid. Wie wil dat nou niet?

Mark Nieuweboer

Kandidaat GroenLinks Pekela

Vrijwilliger Taalhuis

Vrijwilliger huiswerkbegeleidingsproject De Badde